New

Звяртаем увагу, што пры правядзенні навучальных работ па развіцці звязнага вуснага і пісьмовага маўлення (пераказу, сачынення) і кантрольных слоўнікавых дыктантаў трэба прытрымлівацца аб'ёмаў, указаных у Дадатках 2, 3 «Метадычных рэкамендацый па фарміраванні культуры вуснага і пісьмовага маўлення ва ўстановах адукацыі, якія рэалізуюцьадукацыйныя праграмы агульнай сярэдняйадукацыі». Пры правядзенні кантрольнага слоўнікавага дыктанта ў першай чвэрці або ў першым паўгоддзі бягучага навучальнага года могуць выкарыстоўвацца слоўнікавыя словы, вывучаныя ў папярэднім навучальным годзе.

Навучанне ў I класе пачынаецца з курса «Уводзіны ў школьнае жыццё», які вывучаецца на працягу першых 20 вучэбных дзён у межах агульнай колькасці вучэбных гадзін, вызначаных тыпавым вучэбным планам агульнай сярэдняй адукацыі. Акрамя вучэбных заняткаў па курсе «Уводзіны ў школьнае жыццё», праводзяцца вучэбныя заняткі па вучэбных прадметах «Фізічная культура і здароўе», «Музыка». Астатнія вучэбныя прадметы, вызначаныя тыпавым вучэбным планам агульнай сярэдняй адукацыі, вывучаюцца пасля завяршэння курса «Уводзіны ў школьнае жыццё».

Па вучэбным прадмеце «Навучанне грамаце» ў класным журнале афармляюцца дзве асобныя старонкі: навучанне грамаце (навучанне чытанню), навучанне грамаце (навучанне пісьму).

Нормы ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў

Парадак правядзення бягучай, прамежкавай і выніковай атэстацыі, у тым ліку нормы ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў па вучэбных прадметах, вызначаюцца Правіламі правядзення атэстацыі вучняў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, зацверджанымі пастановай Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 11.07.2022 № 184.

Пры ацэнцы вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў трэба прымаць да ўвагі тое, што ў межах кожнага ўзроўню вучэбнай дзейнасці розніца паміж ніжэйшым і вышэйшым баламі звязана, з аднаго боку, з паўнатой прад'яўленага вучнем выніку і, з другога, – са ступенню самастойнасці яго дасягнення. Напрыклад, балы «1», «3», «5», «7», «9» выстаўляюцца, калі адпаведныя адукацыйныя вынікі вучань дэманструе не ў поўным аб'ёме і/або з дапамогай настаўніка, а балы «2», «4», «6», «8», «10»– за тыя ж вынікі, прадэманстраваныя самастойна і ў поўным аб'ёме. Адзнакі «1» і «2» балы з'яўляюцца нездавальняючымі, а адзнакі ад «3» да «10» балаў – станоўчымі.

Бягучая атэстацыя вучняў I–II класаў па ўсіх вучэбных прадметах, вучняў III–IV класаў па вучэбных прадметах «Музыка», «Выяўленчае мастацтва», «Працоўнае навучанне», «Фізічная культура і здароўе», «Асновы бяспекі жыццядзейнасці»ажыццяўляецца на змястоўна-ацэначнай аснове, якая прадугледжвае слоўную ацэнку вынікаўвучэбнай дзейнасцівучняў, без выстаўлення адзнак.

Прамежкавая атэстацыя па вучэбных прадметах «Музыка», «Працоўнае навучанне»ў I–IV класах, «Выяўленчае мастацтва», «Асновы бяспекі жыццядзейнасці»ў II–IV класах можа праводзіцца за паўгоддзе. Па вучэбных прадметах «Фізічная культура і здароўе» ў I–IV класах, «Выяўленчае мастацтва» ў I класе прамежкавая атэстацыя праводзіцца за кожную чвэрць.

Пры ажыццяўленні прамежкавай атэстацыі, атэстацыі вучняў па выніках навучальнага года ў I–II класах па ўсіх вучэбных прадметах, у III–IV класах па вучэбных прадметах «Музыка», «Выяўленчае мастацтва», «Працоўнае навучанне», «Фізічная культура і здароўе», «Асновы бяспекі жыццядзейнасці»выкарыстоўваюцца запісы: «засвоіў(-ла)», «не засвоіў(-ла)» (магчыма скарачэнне «засв.», «не засв.»).

Кантроль за фарміраваннем уменняў і навыкаў вучняў

на вучэбных занятках па навучанні грамаце

Прозвішча, імя вучня	Уменне вызначаць колькасць		Уменне падзяляць словы на склады	Уменне вылучаць ударны склад	І гэтак далей паводле вучэбнай праграмы
	слоў у сказе	складоў у слове
Іваноў С.	+	+	–
Пятроў А.	+	–	+	–

Калі вучань не можа сам правільна выканаць заданне, педагог не ставіць у сваёй табліцы адпаведны знак або ставіць знак «–», тым самым вызначаючы для сябе неабходнасць індывідуальнай работы з такім вучнем над незасвоеным матэрыялам. Пры гэтым ніякай адмоўнай слоўнай ацэнкі педагог не дае. Ацэначныя меркаванні карэкціруюцца па меры засваення вучнем матэрыялу па вывучанай тэме, таму табліцы, графікі, ацэначныя лісты лепш запаўняць простым алоўкам.

У табліцах можна фіксаваць колькасць памылак і іх характар. У адпаведнасці з зафіксаванымі ў табліцы данымі настаўнік плануе і арганізуе дыферэнцыраваную і індывідуальную работу на вучэбных, стымулюючых і падтрымліваючых занятках. Педагог можа дадаткова распрацоўваць індывідуальныя лісты вучэбных дасягненняў вучняў.

У канцы навучальнага года педагог ажыццяўляе змястоўны аналіз вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў у адпаведнасці з патрабаваннямі вучэбнай праграмы. На аснове аналізу робіцца вывад аб наяўнасці цяжкасцей у вучняў у засваенні вучэбнага матэрыялу, вызначаюцца шляхі, якія дазволяцьліквідаваць праблемы. 

У II–IV класах усе віды навучальных работ выконваюцца ў сшытках для навучальных работ, а ўсе віды кантрольных работ – у сшытках для кантрольных работ. Сшыткі для кантрольных работ захоўваюцца ва ўстанове агульнай сярэдняй адукацыі на працягу года і выдаюцца вучням для выканання кантрольных работ і работ над памылкамі. Усе пісьмовыя навучальныя і кантрольныя работы правяраюцца настаўнікам пасля кожных вучэбных заняткаў. Памылкі выпраўляюцца. У I–II класах адзнакі ў балах не выстаўляюцца. Адзнакі за выкананне вучнямі III–IV класаў навучальных работ, у тым ліку самастойных работ, пераказаў і сачыненняў па беларускай і рускай мовах, выстаўленыя ў сшытках для навучальных работ, могуць заносіцца ў класны журнал і дзённік вучня па меркаванні настаўніка.

разгарнуць » / « згарнуць

Факультатыўныя заняткі для вучняў I–IV класаў праводзяцца ў рэжыме пяцідзённага вучэбнага тыдня. Для вучняў V–XI (XII) класаў факультатыўныя заняткі могуць праводзіцца ў рэжыме шасцідзённага тыдня. У шосты школьны дзень могуць праводзіцца заняткі па гульнявых відах спорту для вучняў I–XI (XII) класаў.

Парадак аб'яднання вучняўнекалькіх класаў (паралельных класаў) у групы для арганізацыі заняткаў вызначаны ў пункце 51 Палажэння аб установе агульнай сярэдняй адукацыі, згодна з якім:

вучні, як правіла аднаго або паралельных класаў, аб'ядноўваюцца ў групу для арганізацыі факультатыўных, стымулюючых і падтрымліваючых заняткаў.

Напаўняльнасць групы для арганізацыі факультатыўных, стымулюючых і падтрымліваючых заняткаў, кансультацый павінна складаць:

не менш за 3 вучні пры правядзенні факультатыўных заняткаў ва ўстановах адукацыі, размешчаных у сельскіх населеных пунктах;

не менш за 5 вучняў пры правядзенні факультатыўных заняткаў ва ўстановах адукацыі, размешчаных у гарадах і пасёлках гарадскога тыпу;

не менш за 3 вучні пры правядзенні стымулюючых, падтрымліваючых заняткаў і кансультацый (для вучняў вячэрніх класаў сярэдняй школы, якія атрымліваюць агульную сярэднюю адукацыю ў завочнай форме).

Звяртаем таксама ўвагу на тое, што:

саставы груп для правядзення факультатыўных заняткаў пры рэалізацыі адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі зацвярджаюцца загадам кіраўніка ўстановы адукацыі або ўпаўнаважанай ім асобай (падстава – пункт 53 Палажэння аб установе агульнай сярэдняй адукацыі);

факультатыўныя заняткі плануюцца асобным раскладам, які зацвярджаецца кіраўніком установы адукацыі (упаўнаважанай ім асобай) і рэалізуе адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі;

працягласць перапынкаў паміж вучэбнымі і факультатыўнымі заняткамі вызначаецца ўстановай адукацыі, зыходзячы з канкрэтных умоў дзейнасці, арганізацыі харчавання вучняў і іх адпачынку, з улікам патрабаванняў, устаноўленых у Дадатку 12 да спецыфічных санітарна-эпідэміялагічных патрабаванняў да зместу і эксплуатацыі ўстаноў адукацыі, зацверджаных пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 7 жніўня 2019 г. № 525 (у рэдакцыі ад 15 лістапада 2022 г. № 780, далей – ССЭП). Так, пры арганізацыі адукацыйнага працэсу павінны быць перапынкі працягласцю не менш за 15 хвілін для арганізацыі гарачага харчавання вучняў з улікам іх колькасці і месцаў у абедзеннай зале і дынамічнага перапынку (але не менш за два перапынкі); перапынак не менш за 15 хвілін паміж першай і другой зменай вучэбных заняткаў (заняткаў); факультатыўныя, стымулюючыя, падтрымліваючыя заняткі могуць праводзіцца не раней чым праз 20 хвілін паслязаканчэння вучэбных заняткаў, перад вучэбнымі заняткаміўвыпадкуіх пачатку не раней за 9.00, перад пачаткам вучэбных заняткаўудругую змену.

Вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў

Факультатыўныя заняткі праводзяцца з выкарыстаннем вучэбных праграм, распрацаваных і зацверджаных у адпаведнасці з патрабаваннямі, вызначанымі ў пунктах 9 і 11 артыкула 163 Кодэкса аб адукацыі.

Рэкамендуем таксама выкарыстоўваць у адукацыйным працэсе вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў, змест якіх накіраваны на вывучэннегістарычных, геаграфічных, сацыяльна-эканамічных, культурных асаблівасцей рэгіёнаў Рэспублікі Беларусь.

Інфармуем, што дадаткова да асобных вучэбных праграм факультатыўных заняткаў выдадзены дапаможнікі для вучняў і настаўнікаў; дапаможнікі для настаўнікаў; дапаможнікі для вучняў, якія выкарыстоўваюцца ў адукацыйным працэсе пры правядзенні факультатыўных заняткаў у комплексе (далей – кампаненты вучэбна-метадычнага комплексу (ВМК) для факультатыўных заняткаў).

Кампаненты асобных ВМК для факультатыўных заняткаў размешчаны на нацыянальным адукацыйным партале:https://adu.by/Галоўная / Адукацыйныпрацэс. 2023/2024 навучальны год / Агульнаясярэдняяадукацыя / Вучэбныяпрадметы. I–IVкласы;Вучэбныяпрадметы. V–XIкласы.

Вывучэнне модуля «Вялікая Айчынная вайна»

Модуль «Вялікая Айчынная вайна» вывучаецца ў IX класе. Ён уключае:

раздзел «Другая сусветная вайна. Вялікая Айчынная вайна савецкага народа» вучэбнай праграмы па вучэбным прадмеце «Сусветная гісторыя»;

раздзел «Беларусь у гады Другой сусветнай і Вялікай Айчыннай войнаў» вучэбнай праграмы па вучэбным прадмеце «Гісторыя Беларусі»;

вучэбную праграму факультатыўных заняткаў «Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны)».

Вучэбная праграма факультатыўных заняткаў «Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны)» разлічана на 1 гадзіну на тыдзень на працягу навучальнага года і размешчана на нацыянальным адукацыйным партале: https://adu.by/Галоўная / Модуль «Вялікая Айчынная вайна».

Гадзіны на яе засваенне вылучаюцца з кампанента вучэбнага плана ўстановы адукацыі. Заняткі праводзіць настаўнік гісторыі, які выкладае вучэбныя прадметы «Сусветная гісторыя», «Гісторыя Беларусі» ў IX класе. Праведзеныя факультатыўныя заняткі фіксуюцца на асобнай старонцы ў класным журнале, адведзенай для запісу засваення вучэбных праграм факультатыўных заняткаў. Адзнакі вучням не выстаўляюцца. Каментарыі па засваенні модуля «Вялікая Айчынная вайна»размешчаны на нацыянальным адукацыйным партале: https://adu.by/Галоўная / Модуль «Вялікая Айчынная вайна».

Для рэалізацыі вучэбнай праграмы факультатыўных заняткаў «Вялікая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны)» распрацаваны вучэбна-метадычны комплекс з аднайменнай назвай, які ўключае вучэбны дапаможнік, вучэбна-метадычны дапаможнік, хрэстаматыю, атлас. Электронныя версіі дапаможнікаў размешчаны на нацыянальным адукацыйным партале: https://adu.by/Галоўная / Модуль «Вялікая Айчынная вайна».

разгарнуць » / « згарнуць

Атэстацыя вучняў V–IХ класаў па вучэбным прадмеце «Мастацтва (айчынная і сусветная мастацкая культура)» ажыццяўляецца без выстаўлення адзнак у балах, на аснове адзнак «залічана», «не залічана».

Вучні V–IX класаўпраходзяць бягучую (на вучэбных занятках), прамежкавую (выстаўленне адзнакі за чвэрць) атэстацыі івыніковую атэстацыю па завяршэнні вучэбных заняткаў у навучальным годзе(выстаўленне адзнакі за год).

Бягучая атэстацыя праводзіцца ў форме паўрочнага ітэматычнага кантролю. Паўрочны кантроль праводзіцца з мэтай праверкі і ацэнкі засваення вучнямі асобных элементаў вучэбнага матэрыялу і мае стымулюючы, карэкціруючы і выхаваўчы характар. Перыядычнасць ацэньвання вынікаў вучэбнай дзейнасці кожнага вучня пры паўрочным кантролі вызначаецца настаўнікам у залежнасці ад спецыфікі вучэбнага матэрыялу, метадаў і форм навучання і выхавання, узроставых і індывідуальных асаблівасцей вучняў. Вынікі вучэбнай дзейнасці вучняў, выяўленыя ў працэсе правядзення паўрочнага кантролю, фіксуюцца на левай старонцы класнага журнала запісам «залічана» ці «не залічана» насупраць адпаведных прозвішчаў вучняў.Паўрочны кантроль можа быць як асобным этапам, так і ўваходзіць у розныя этапы ўрока.

Тэматычны кантроль праводзіцца па заканчэнні вывучэння асобнай тэмы (тэм), пры гэтым ацэньваюцца дасягненні вучняў у лагічнай сістэме, адпаведнай структуры вучэбнай тэмы (тэм). Тэматычны кантроль арганізуецца настаўнікам у V і VI класах на творчым уроку,
у VII–IX класах – назаліковым уроку. Заліковы (творчы) урок праводзіццаадзін раз на чвэрць па выніках вывучэння зместу адной або некалькіх тэм.Тэму або тэмы для праверкі і ацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў, форму і месца правядзення заліковага (творчага) урока вызначае настаўнік, які ажыццяўляе адукацыйны працэс па вучэбным прадмеце. Пры арганізацыі заліковага (творчага) урока рэкамендуецца арыентавацца на практычную мастацка-творчую дзейнасць вучняў.

Правядзенне заліковага (творчага) урока фіксуецца запісам у класным журнале: на левай старонцы насупраць прозвішча кожнага вучня робіцца запіс «залічана» ці «не залічана», на правай старонцы ўказваюцца дата правядзення заліковага (творчага) урока і яго тэма (тэмы). Напрыклад: 20.10. Творчы ўрок «…» для V і VI класаў; 20.10. Заліковы ўрок па тэме «...» для VII–IX класаў.

ФІЗІЧНАЯ КУЛЬТУРА І ЗДАРОЎЕ

Вучні I–XI класаў, аднесеныя паводле стану здароўя да асноўнай групы, у першай і апошняй чвэрцях навучальнага года выконваюць тэсты для вызначэння ўзроўню фізічнай падрыхтаванасці (акрамя вучняў I класа ў першай чвэрці).

Вынікі тэстаў заносяцца настаўнікам на адпаведныя старонкі ў канцы класнага журнала. Вынікі першага тэсціравання павінны быць унесены на працягу першай чвэрці, вынікі другога – не пазней за апошні вучэбны тыдзень навучальнага года.

Вучням асноўнай групы, вызваленым паводле стану здароўя ад выканання аднаго або некалькіх тэстаў, у графе «Вынік» робіцца запіс «вызв.», а графы «Узровень» (I ступень агульнай сярэдняй адукацыі), «Адзнака» (II, III ступені агульнай сярэдняй адукацыі) застаюцца незапоўненымі. У вучняў, аднесеных паводле стану здароўя да падрыхтоўчай групы, СМГ, групы ЛФК і вызваленых ад заняткаў фізічнай культурай паводле стану здароўя, усе графы застаюцца незапоўненымі.

На І ступені агульнай сярэдняй адукацыі выніковы ўзровень фізічнай падрыхтаванасці вучняў не вызначаецца. Вынікі кожнага з шасці тэстаў і адпаведны ім узровень развіцця асобных фізічных якасцей (нізкі, ніжэйшы за сярэдні, сярэдні, вышэйшы за сярэдні, высокі) заносяцца настаўнікам у адпаведныя графы ў канцы класнага журнала.

Вучням V–XI класаў прадстаўлена права самастойна выбіраць шэсць тэстаў для вызначэння ўзроўню фізічнай падрыхтаванасці з прапанаваных у вучэбнай праграме пры абавязковай умове, што гэтыя ж тэсты будуць выконвацца ў канцы навучальнага года. Лічбавая і слоўная характарыстыка ўзроўню фізічнай падрыхтаванасці вучня фіксуецца ў класным журнале па выніках выканання ўсіх шасці тэстаў.

Вучням, якія не выканалі адзін або некалькі тэстаў, узровень фізічнай падрыхтаванасці не вызначаецца.

Вызначэнне ўзроўню фізічнай падрыхтаванасці носіць інфарматыўны характар, выкарыстоўваецца настаўнікам для аналізу эфектыўнасці вучэбнай дзейнасці.

Атэстацыя вучняў на занятках «Гадзіна здароўя і спорту» не праводзіцца.

Асаблівасці правядзення атэстацыі вучняў па вучэбным прадмеце «Фізічная культура і здароўе»

Бягучая атэстацыя праводзіцца ў форме паўрочнага і тэматычнага кантролю. Пры правядзенні бягучай атэстацыі ацэньваюцца не толькі вынікі (тэматычны кантроль), але і працэс фарміравання рухальных уменняў і навыкаў, засваенне тэарэтычных ведаў, якія адпавядаюць вывучаемай тэме. Адзнака можа выстаўляцца як за закончанае практыкаванне, так і за асобныя яго элементы.

Вучням, якім па выніках прамежкавай атэстацыі выстаўлены адзнакі ў балах і «залічана», выніковая адзнака ў балах выстаўляецца як сярэдняе арыфметычнае пры ўмове наяўнасці адзнак у балах мінімум у дзвюх чвэрцях. Пры наяўнасці дзвюх адзнак у балах і дзвюх адзнак «залічана», выбар выніковай адзнакі ажыццяўляецца індывідуальна, на карысць вучня.

Вучням, якім па выніках прамежкавай атэстацыі выстаўлены адзнакі (у балах, «залічана») і ўнесены запіс «вызвалены(а)», выніковая адзнака (у балах або «залічана») выстаўляецца пры наяўнасці такой мінімум у дзвюх чвэрцях. Пры гэтым у кожным асобным выпадку пытанне неабходна вырашаць на карысць вучня.

АСНОВЫ БЯСПЕКІ ЖЫЦЦЯДЗЕЙНАСЦІ

Ацэнка вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў па вучэбным прадмеце «Асновы бяспекі жыццядзейнасці»ў ІІ–ІV класахажыццяўляецца на змястоўна-ацэначнай аснове без выстаўлення адзнак. Дыягностыка засваення вучэбнага матэрыялу для наступнай своечасовай ліквідацыі прабелаў у засваенні ведаў вучнямі праводзіцца ў розных формах: віктарына, тэставая работа, рашэнне сітуацыйных задач і іншых формах.

Пры правядзенні прамежкавай атэстацыі, атэстацыі вучняў па выніках навучальнага года ў II–IV класахпа вучэбным прадмеце «Асновы бяспекі жыццядзейнасці» выкарыстоўваюцца запісы «засвоіў(ла)», «не засвоіў(ла)».

Пры правядзенні бягучай, прамежкавай атэстацыі, атэстацыі па выніках навучальнага года ў V класе па вучэбным прадмеце «Асновы бяспекі жыццядзейнасці»,у адпаведнасці з правіламі атэстацыі (глава 2, п. 22)[1],вучням выстаўляюцца адзнакі «залічана», «не залічана».

[1]Пастанова Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 11.07.2022 № 184 «Аб атэстацыі вучняў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі».

разгарнуць » / « згарнуць

У 2023/2024 навучальным годзе актуальна рэалізоўваць у адукацыйным працэсе выхаваўчы патэнцыял вучэбных прадметаў, факультатыўных заняткаў з мэтай фарміравання ў вучняў грамадзянскасці, патрыятызму, паважлівага стаўлення да гістарычнага мінулага, стваральнай працы як галоўнай умовы развіцця беларускай дзяржавы. Вырашэнне гэтых задач павінна садзейнічаць фарміраванню атмасферы міру і згоды ў беларускім грамадстве і быць непасрэдна звязана з дасягненнем вучнямі асобасных адукацыйных вынікаў, пэўнымі адукацыйнымі стандартамі агульнай сярэдняй адукацыі і вучэбнымі праграмамі па вучэбных прадметах, вучэбнымі праграмамі факультатыўных заняткаў, у тым ліку змест якіх накіраваны на вывучэнне гістарычных, геаграфічных, сацыяльна-эканамічных, культурных асаблівасцей рэгіёнаў Рэспублікі Беларусь.

Інфармуем, што асаблівасці фарміравання і развіцця функцыянальнай адукаванасці вучняў пры вывучэнні зместу вучэбных прадметаў, рэкамендуемыя метады навучання і выхавання, заданні для выканання вучнямі, а таксама асаблівасці рэалізацыі выхаваўчага патэнцыялу вучэбных прадметаў выкладзены ў дадатках 1–22 да гэтага пісьма.

Акрамя таго, падрыхтаванапісьмо па выкарыстанні ў адукацыйным працэсевынікаў расследавання Генеральнай пракуратурай Рэспублікі Беларусь крымінальнай справы аб генацыдзе беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны і пасляваенны перыяд:https://adu.by/Галоўная / Адукацыйны працэс. 2023/2024 навучальны год / Агульная сярэдняя адукацыя / Інструктыўна-метадычныя пісьмы.

Улічваючы вялікі адукацыйны патэнцыял экскурсій, значную колькасць экскурсійных аб'ектаў і турыстычных маршрутаў у Рэспубліцы Беларусь, у 2023/2024 навучальным годзе неабходна працягнуць арганізацыю і правядзенне экскурсій. Варта прадугледзець арганізацыю экскурсій для вучняў І–ХІ класаў у межах арганізацыі адукацыйнага працэсу на працягу любога вучэбнага дня тыдня (з панядзелка па пятніцу), а таксама ў пазаўрочны час, у тым ліку і ў шосты школьны дзень.

Метадычныя рэкамендацыі па арганізацыі экскурсій для вучняў І–ХІ класаў устаноў адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі, пералік экскурсійных аб'ектаў і турыстычных маршрутаў, якія рэкамендуюцца для наведвання вучнямі ўстаноў адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі, размешчаны ў разделе нацыянальнага адукацыйнага партала:https://vospitanie.adu.by/Арганізацыя выхавання / Метадычныя рэкамендацыі.

 

разгарнуць » / « згарнуць

Агульныя патрабаванні

 Пры вызначэнні дамашняга задання ў паўрочным планаванні неабходна ўлічваць, што дамашняе заданне з'яўляецца разнавіднасцю самастойнай вучэбнай дзейнасці вучня. Вызначаючы змест, аб'ём, форму выканання дамашняга задання, настаўнік павінен улічваць час на выкананне дамашняга задання па ўсіх вучэбных прадметах: для вучняў II класа ён павінен складаць не больш за 1,2 гадзіны; III–IV класаў – 1,5 гадзіны; V–VI класаў – 2 гадзіны;VII–VIII класаў – 2,5 гадзіны; IX–XI класаў – не больш за 3 гадзіны.

З мэтай папярэджання перагрузкі вучняў настаўнік абавязаны сачыць за дазіроўкай дамашняга задання, тлумачыць на вучэбных занятках змест, парадак і прыёмы яго выканання. Заданні павышанага ўзроўню складанасці могуць прапаноўвацца для самастойнага выканання вучням толькі па іх жаданні.

У адпаведнасці з падпунктам 1.3 пункта 1 артыкула 1 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі канікулы – гэта планавыя перапынкі для адпачынку пры атрыманні адукацыі ў вочнай форме атрымання адукацыі, таму дамашнія заданні на канікулы не задаюцца.

1 ступень

З мэтай папярэджання перагрузкі вучняў настаўніку неабходна сачыць за дазіроўкай дамашняга задання, тлумачыць на ўроку змест, парадак і прыёмы яго выканання. Рэкамендуецца пры выбары дамашняга задання арыентавацца на матэрыял падручнікаў і вучэбных дапаможнікаў, у якіх практыкаванні і заданні для выканання дома пазначаны сігналамі-сімваламі. Пры гэтым трэба ўлічваць, што аб'ём і змест дамашняга задання настаўнік вызначае дыферэнцыравана, зыходзячы з канкрэтнай адукацыйнай сітуацыі і індывідуальных магчымасцей вучняў.

Дадому не задаюцца:

заданні вучням I класа на працягу ўсяго навучальнага года па ўсіх вучэбных прадметах;

заданні вучням ІІ–ІV класаў на выхадныя і святочныя дні, канікулы, а таксама пасля выканання пісьмовых кантрольных работ;

заданні па вучэбных прадметах «Асновы бяспекі жыццядзейнасці», «Музыка», «Фізічная культура і здароўе»;

мастацка-творчыя заданні па вучэбным прадмеце «Выяўленчае мастацтва»;

практычныя работы па вучэбным прадмеце «Працоўнае навучанне».

Заданні творчага, праблемнага характару задаюцца дадому па жаданні вучняў.

Для завучвання на памяць трэба прапаноўваць толькі тыя вершы ці ўрыўкі з вершаваных твораў, якія вызначаны вучэбнай праграмай. Асноўная работа па завучванні вершаваных твораў на памяць праводзіцца ў адпаведнасці з методыкай на вучэбных занятках.

Замежная мова

У навучанні замежнай мове рэкамендуецца чаргаванне і спалучэнне розных відаў дамашніх заданняў: вусных, пісьмовых; абавязковых, па выбары; агульных, дыферэнцаваных; камбінаваных, творчых. Дамашнім заданням творчага характару папярэднічае падрыхтоўчая работа на ўроку.

Дамашнія заданні павінны быць разнастайнымі па форме, віду плануемай дзейнасці і пасільнымі для выканання вучнямі. У вучэбна-метадычных дапаможніках для настаўнікаў, якія з'яўляюцца абавязковым кампанентам ВМК, прапануюцца варыянты дамашняга задання. Настаўнік можа выбіраць яго з улікам таго, што было выканана на ўроку ў кожнай канкрэтнай групе/канкрэтным класе.

З мэтай папярэджання перагрузкі вучняў настаўніку неабходна сачыць за аб'ёмам дамашняга задання, тлумачыць на ўроку змест, парадак і прыёмы яго выканання.

Старонкі класнага журнала запаўняюцца на той мове, на якой ажыццяўляюцца навучанне і выхаванне ва ўстанове агульнай сярэдняй адукацыі. Дапускаецца запісваць на замежнай мове моўны матэрыял, прадстаўлены ў вучэбных праграмах.

Пры запаўненні графы «Змест вучэбных заняткаў» назва тэмы запісваецца адзін раз згодна з вучэбнай праграмай. На наступных вучэбных занятках паэтапна абазначаюцца канкрэтная сітуацыя зносін, від маўленчай дзейнасці вучняў (маўленне, чытанне, успрыманне і разуменне маўлення на слых, пісьмовае маўленне). Моўны матэрыял запісваецца ў адпаведнасці з каляндарна-тэматычным планаваннем.

Напрыклад:

Здаровы лад жыцця. Гаварэнне.

Прынцыпы здаровага харчавання. Чытанне. Present Simple.

Назва факультатыўных заняткаў запісваецца ў журнале ў адпаведнасці з назвай вучэбнай праграмы, напрыклад:

практыкум па чытанні;

Інфарматыка

Дамашняе заданне па вучэбным прадмеце «Інфарматыка», якое патрабуе выкарыстання электронных сродкаў навучання, вучням не задаецца. Аднак дамашнія заданні з выкарыстаннем камп'ютара могуць выконвацца вучнямі на добраахвотнай аснове.

Працоўнае навучанне

Звяртаем увагу, што выкананне дамашняга задання вучэбнай праграмай па вучэбным прадмеце «Працоўнае навучанне» не прадугледжана.Настаўнік можа прапанаваць для выканання дома заданні творчага характару толькі па жаданні вучняў. 

Музыка

Па вучэбным прадмеце «Музыка» выкананне дамашніх заданняў не прадугледжваецца.

Выяўленчае мастацтва

Па вучэбным прадмеце «Выяўленчае мастацтва»выкананне дамашніх заданняў не прадугледжваецца. Па ўласным жаданні вучні могуць падбіраць фатаграфіі аб'ектаў прыроды або рэпрадукцыі мастацкіх твораў па тэме будучых заняткаў. Любога роду пазаўрочную выяўленчую дзейнасць па ініцыятыве вучняў настаўніку неабходна заахвочваць.

Дыдактычныя практыкаванні і заданні трэніровачнага характарумогуць выконвацца на асобных лістах паперы фармату А5. Неабходна ўлічваць, што на творчую практычную работу на вучэбных занятках вучням адводзіцца не менш за 25 хвілін вучэбнага часу ў I класе і 25–30 хвілін – у II–IV класах; на выкананне практыкаванняў і заданняў даецца 5–7 хвілін.

Мастацтва (айчынная і сусветная мастацкая культура)

Па вучэбным прадмеце «Мастацтва (айчынная і сусветная мастацкая культура)» дамашнія заданні вучням не задаюцца. Вучэбны матэрыял павінен быць засвоены на ўроку. Калі на наступным уроку прадугледжваецца практычная работа, то ў дзённіках указваюцца мастацкія матэрыялы, неабходныя для яе выканання. Напрыклад:«Акварэль».

Фізічная культура і здароўе

Дамашнія заданні вызначае настаўнік у адпаведнасці з патрабаваннямі вучэбных праграм. Канкрэтнае дамашняе заданне вучням рэкамендуецца задаваць у індывідуальным парадку.

Дамашнія заданні па сваёй накіраванасці могуць быць трох відаў:

заданні, звязаныя з выкананнем практыкаванняў або комплексаў практыкаванняў;

заданні, звязаныя з развіццём адной або некалькіх фізічных якасцей;

заданні, звязаныя з вывучэннем тэарэтычных звестак.

Тэрмін праверкі дамашняга задання ўказваецца ў графе «Дамашняе заданне» ў дзень, калі яно задаецца.

Дамашнія заданні для вучняў у I–IV класах і на канікулы не задаюцца.

Па меркаванні настаўніка вучні могуць весці адзін рабочы сшытак у клетку (для запісаў на ўроку).

АБЖ

Дамашнія заданні па вучэбным прадмеце «Асновы бяспекі жыццядзейнасці» не прадугледжаны.

 

 

разгарнуць » / « згарнуць

Пры арганізацыі адукацыйнага працэсу можна выкарыстоўвацьадзіны інфармацыйна-адукацыйны рэсурс –https://eior.by.Яго прызначэнне – падтрымка вучняў, якія атрымліваюць агульную сярэднюю адукацыю ў адпаведнасці з індывідуальным вучэбным планам, а таксама вучняў, якія па ўважлівых прычынах часова не могуць наведваць установу адукацыі.

Карысную інфармацыю для падрыхтоўкі да вучэбных заняткаў можна знайсці на рэсурсе:http://e-asveta.adu.by/index.php/konkursi-olimpiadi-proekti/proektyi-pobediteli-koi/132-matematika-fizika-astronomiya–праекты пераможцаў Рэспубліканскага конкурсу «Камп’ютар. Адукацыя. Інтэрнэт».

17. Комплексная інфармацыйная падтрымка ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу

17.1. Пры арганізацыі дзейнасці ўстаноў адукацыі,а таксама рэалізацыі адукацыйных праграм па фарміраванні прававой культуры вучняў неабходна забяспечыць выкарыстанне афіцыйных крыніц прававой інфармацыі. Першакрыніцай дакладнай і актуальнай прававой інфармацыі з'яўляецца эталонны банк даных прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь, які фарміруецца Нацыянальным цэнтрам прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь і распаўсюджваецца ў складзе інфармацыйна-пошукавых сістэм (далей – ІПС) «ЭТАЛОН» і «ЭТАЛОН-ONLINE» (www.etalonline.by). Гэтыя сістэмы дазваляюць атрымаць доступ да афіцыйнай прававой інфармацыі ў актуальным стане і змяшчаюць не толькі ўвесь масіў заканадаўства Рэспублікі Беларусь, але таксама матэрыялы судовай і правапрымяняльнай практыкі, формы дакументаў.

Для зручнасці выкарыстання прававой інфармацыі работнікамі сферы адукацыі ў прафесійнай дзейнасці ў ІПС «ЭТАЛОН» і «ЭТАЛОН-ONLINE» функцыянуюць і пастаянна абнаўляюцца наступныя тэматычныя банкі даных (далей – БД):

БД «Адукацыя», які змяшчае прававыя акты, якія рэгулююць грамадскія адносіны ў сферы адукацыі, пытанні атрымання адукацыі розных ступеней і ўзроўняў, сацыяльнай падтрымкі і абароны навучэнцаў; арганізацыю аздараўлення дзяцей; напрамкі дзяржаўнай маладзёжнай палітыкі, у тым ліку па сацыяльнай падтрымцы адораных вучняў і студэнтаў; акты міжнароднага супрацоўніцтва ў сферы адукацыі, а таксама прававыя акты, якія рэгламентуюць прафесійную дзейнасць педагагічных работнікаў;

БД «Тэхнічныя нарматыўныя прававыя акты», які змяшчае адукацыйныя стандарты і нарматыўныя прававыя акты, якія з'яўляюцца структурнымі элементамі навукова-метадычнага забеспячэння адукацыі (вучэбныя праграмы, вучэбныя планы і іншыя матэрыялы); формы цэнтралізаваных і нецэнтралізаваных дзяржаўных статыстычных назіранняў; даведачную інфармацыю аб вядзенні дзяржаўнай справаздачнасці; формы ведамаснай справаздачнасці і ўказанні па іх запаўненні;

БД «Правы непаўналетніх», у які ўключаны дакументы, якія датычацца прававога становішча дзяцей, атрымання імі адукацыі, ажыццяўлення працоўнай дзейнасці, пытанняў, звязаных з прафілактыкай безнагляднасці непаўналетніх, іх адказнасці, а таксама прававыя акты па процідзеянні гандлю людзьмі.

Усе дакументы, уключаныя ў БД, сістэматызаваны па тэматычных раздзелах. Тэксты нарматыўных прававых актаў знаходзяцца ў актуальным стане.

З мэтай выхавання правасвядомасці ў дзяцей і падлеткаў створаны і функцыянуе Дзіцячы прававы сайт (www.mir.pravo.by). Гэта рэсурс, які дапамагае вучням зразумець, што такое права, і атрымаць першапачатковыя юрыдычныя веды; расказвае аб заканадаўстве Рэспублікі Беларусь і правах грамадзян нашай краіны. Інфармацыя падаецца ў займальнай і даступнай форме, у тым ліку праз гульнявыя сітуацыі, вырашэнне якіх садзейнічае набыццю вучнем навыкаў правамерных паводзін.

17.2. Комплексную інфармацыйную падтрымку ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу забяспечвае нацыянальны адукацыйны партал(https://adu.by).

У дапамогу педагагічным работнікам рэкамендуюцца наступныя раздзелы партала:

«Нарматыўныя прававыя дакументы»(у раздзеле прадстаўлены актуальныя нарматыўныя прававыя акты, якія рэгламентуюць адукацыйную дзейнасць устаноў дашкольнай, агульнай сярэдняй, спецыяльнай адукацыі, устаноў дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі):https://adu.by/ Галоўная / Нарматыўныя прававыя дакументы;

«Адукацыйны працэс»(у раздзеле прадстаўлены адукацыйныя стандарты агульнай сярэдняй адукацыі; тыпавыя вучэбныя планы агульнай сярэдняй адукацыі; вучэбныя праграмы па вучэбных прадметах; вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў; пералікі вучэбных выданняў для вучняў і настаўнікаў; вучэбна-метадычная дакументацыя; іншыя актуальныя матэрыялы):https://adu.by/ Галоўная /Адукацыйны працэс. 2023/2024 навучальны год;

«Профільнае навучанне» (змяшчае вучэбна-метадычныя матэрыялы для вывучэння вучэбных прадметаў на павышаным узроўні
ў X–XI класах):http://profil.adu.by;

«Olimp» (арганізацыйнае суправаджэнне дыстанцыйных мерапрыемстваў: алімпіяд, рэспубліканскіх конкурсаў і іншых рэспубліканскіх адукацыйных мерапрыемстваў):http://olimp.adu.by;

«Абмяркоўваем вучэбныя праграмы, вучэбныя дапаможнікі»(у раздзеле размешчанывынікі анкетавання па пытаннях якасці новых вучэбных дапаможнікаў, прадастаўлена магчымасць задаць пытанне аўтарам вучэбных дапаможнікаў і спецыялістам, а таксама тут можна пакінуць канкрэтныя прапановы па ўдасканаленні зместу вучэбных прадметаў, вызначанага ў вучэбных праграмах):https://adu.by/ Галоўная / Абмяркоўваем вучэбныя праграмы, вучэбныя дапаможнікі;

«Рэспубліканскі маніторынг якасці адукацыі»(у раздзеле прадстаўлены інструктыўна-метадычныя і дыягнастычныя матэрыялы для арганізацыі і правядзення маніторынгавых даследаванняў якасці адукацыі, вынікі праведзеных маніторынгавых даследаванняў, рэкамендацыі па павышэнні якасці адукацыі):https://adu.by/Галоўная / Інфармацыя для педагогаў / Рэспубліканскі маніторынг якасці адукацыі;

«Выніковыя і ўступныя іспыты»(у раздзеле размешчаны нарматыўныя прававыя дакументы, экзаменацыйныя білеты, метадычныя матэрыялы для падрыхтоўкі і правядзення выніковых іспытаў па завяршэнні навучання і выхавання на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі, у тым ліку ў парадку экстэрнату, уступных іспытаў ва ўстановы адукацыі для атрымання агульнай і спецыяльнай вышэйшай адукацыі і (або) сярэдняй спецыяльнай адукацыі):https://adu.by/ Галоўная / Інфармацыя для педагогаў / Выніковыя і ўступныя іспыты;

Модуль «Вялікая Айчынная вайна»(у раздзеле размешчаны каментарыі да вывучэння модуля «Вялікая Айчынная вайна», каляндарна-тэматычнае планаванне, вучэбныя праграмы факультатыўных заняткаў і дадатковыя матэрыялы):https://adu.by/ Галоўная /Модуль «Вялікая Айчынная вайна»;

«Прававая культура ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу»(у раздзеле размешчаны нарматыўныя прававыя дакументы, электронны кантэнт, накіраваны на аказанне прававой падтрымкі ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу, матэрыялы для правядзення тыдняў прававых ведаў ва ўстановах адукацыі, а таксама вучэбная праграма для арганізацыі і правядзення факультатыўных заняткаў, накіраваная на фарміраванне ў вучняў асноў культуры правоў чалавека):https://adu.by/ Галоўная / Інфармацыя для педагогаў / Прававая культура ўдзельнікаў адукацыйнага працэсу;

«Сацыяльна-педагагічная і псіхалагічная служба ўстановы адукацыі» (у раздзеле размешчаны нарматыўныя прававыя дакументы, праграмна-планіруючая дакументацыя, інструктыўна-метадычныя матэрыялы, вучэбна-метадычная літаратура): https://adu.by/Галоўная / Адукацыйны працэс. 2023/2024 навучальны год / Агульняя сярэдняя адукацыя / Сацыяльна-педагагічная і псіхалагічная служба ўстановы адукацыі;

 

«Дадатковая адукацыя дзяцей і моладзі» (у раздзеле размешчаны нарматыўныя прававыя дакументы іінструктыўна-метадычныя матэрыялы ў сферы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, тыпавыя праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, вучэбна-метадычная літаратура): https://adu.by/Галоўная / Адукацыйны працэс. 2023/2024 навучальны год / Агульнаясярэдняяадукацыя / Дадатковаяадукацыядзяцей і моладзі

У раздзеле партала «Электронная бібліятэка» размешчаны:

электронныя версіі вучэбных дапаможнікаў для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі і для ўстаноў спецыяльнай адукацыі, дапушчаных Міністэрствам адукацыі да выкарыстання ў адукацыйным працэсе ў 2023/2024 навучальным годзе(http://e-padruchnik.adu.by, http://e-padruchnik-asabliva.adu.by);

электронныя дадаткі да вучэбных дапаможнікаў па замежных мовах(https://lingvo.adu.by);па інфарматыцы(http://informatika6.adu.by;http://informatika7.adu.by;http://informatika8.adu.by);

электронны адукацыйны рэсурс «Біялогія. 8 клас»(http://biologia8.adu.by);

электронны сродак навучання «Палітычная карта свету»(http://maps.adu.by);

электронны падручнік-навігатар «Арганічная хімія. 10 клас»(https://adu.by/ru/homeru/news/dnevnik-abiturienta/elektronnyj-uchebnik-navigator-organicheskaya-khimiya-10-klass?format=html);

электронныя вучэбныя выданні(https://adu.by/ru/homeru/elektronnaya-biblioteka/elektronnye-uchebnye-izdaniya?format=html).

Звяртаем увагу на раздзел нацыянальнага адукацыйнага партала «Пыталіся – адказваем»(тут можна задаць пытанне і атрымаць аператыўна адказ спецыяліста):https://adu.by/Главная / Пыталіся– адказваем.

разгарнуць » / « згарнуць

Змястоўна-ацэначная аснова атэстацыівучняў прадугледжвае выяўленне індывідуальнай дынамікі засваення вучнем ведаў і ўменняў па вучэбных прадметах і выключае параўнанне вучняў паміж сабой. Індывідуальная дынаміка развіцця вучня і ступень засваення ім ведаў і ўменняў вызначаюцца ў супастаўленні з яго ж вынікамі, атрыманымі ў папярэдні перыяд навучання.

Ва ўмовах навучання на змястоўна-ацэначнай аснове прымяняюцца разгорнутыя ацэначныя меркаванні, якія адлюстроўваюць ступень засваення ведаў і ўменняў па вучэбных прадметах, а таксама індывідуальны ўзровень развіцця вучня. Любую знешнюю адзнаку, атрыманую ад педагога, вучань успрымае як заахвочванне ці пакаранне, станоўчыя ці адмоўныяадносіны да яго. У сувязі з гэтым недапушчальна ў якасці знакаў адзнакі ўвядзенне эмацыянальных атрыбутаў – сонейка, смайлікаў, казачных герояў або людзей, якія выяўляюць радасць, сум ці іншыя эмоцыі. Такія знакі перадаюць вучням эмацыянальны зарад і не ўспрымаюцца імі гэтак жа нейтральна, як, напрыклад, знакі «+» і «–», якія паказваюць на адсутнасць або наяўнасць памылак у рабоце. Недапушчальнай таксама з'яўляецца замена адзнак іншымі знешнімі атрыбутамі (зорачкамі, кветачкамі, сцяжкамі і іншым),паколькі пры гэтым функцыю адзнакі бярэ на сябегэты прадметны знак істаўленневучнядаягоідэнтычнаестаўленню да ацэнкі.

На працягу ўсяго перыяду безадзнакавага навучання педагог мэтанакіравана працуе над фарміраваннем у вучняў навыкаў самаацэнкі вынікаў вучэбнай дзейнасці. У адукацыйным працэсе павінны быць прадстаўлены як кантрольна-ацэначная дзейнасць педагога, так і кантрольна-ацэначная дзейнасць вучняў у адносінах адно да аднаго (узаемакантроль і ўзаемаацэнка), самакантроль, самаацэнка вучняў.

Вынікі кантрольна-ацэначнай дзейнасці могуць выяўляцца ў рознай форме: слоўнай (кароткія і разгорнутыя ацэначныя меркаванні), графічнай (напрыклад, лінейкі самаацэнкі і іншае), знакавай (знакі «+», «–» і іншыя).

На кожным уроку педагог дае слоўную ацэнку вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў, звяртаючыся да ўсяго класа або да асобных вучняў. Прыклады слоўных ацэначных меркаванняў педагога: «Малайчына! Ты правільна рашыў задачу»; «Малайчына! Ты акуратна выканаў работу»; «Твая работа вартая высокай адзнакі»; «Сёння ты выканаў работу без памылак. Працаваў цалкам самастойна. Малайчына!»; «Пахвальна! Ты сам выправіў памылку ў сваёй рабоце і растлумачыў, як рашаў задачу», «Малайцы! Вы ўсе вельмі стараліся, выконваючы гэтае практыкаванне» і іншыя.

Для ўсведамлення вучнямі крытэрыяў ацэнкі педагог выкарыстоўвае прыём «аналіз узору». Настаўнік дае разгорнутую змястоўную ацэнку розных відаў дзейнасці, на аснове якой у ходзе калектыўнага абмеркавання вылучаюцца патрабаванні, якія прад'яўляюцца да таго ці іншага задання, фіксуюцца крытэрыі, раскрываецца іх змест. Напрыклад, крытэрыі ацэнкі вуснага адказу – правільнасць адказу, паўната, наяўнасць прыкладаў. Крытэрыі ацэнкі практычных дзеянняў – правільнасць выканання кожнага дзеяння, захаванне патрэбнага парадку дзеянняў, самастойнасць выканання. Крытэрыі ацэнкі пісьмовага практыкавання – адсутнасць памылак, правільнасць выканання ўсіх заданняў, акуратнасць.

Першапачаткова педагог выкарыстоўвае ацэначныя меркаванні, у якіх адлюстравана адпаведнасць вынікаў дзейнасці вучняў толькі па якім-небудзь адным крытэрыі ацэнкі. У далейшым педагог аб'ядноўвае ацэначныя меркаванні ў звязнае выказванне, абапіраючыся на структуру тэксту-разважання (тэзіс– доказ – вывад).

Самая распаўсюджаная графічная форма фіксацыі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў – лінейка самаацэнкі. Для ацэнкі выкананай работы з дапамогай лінейкі самаацэнкі настаўнік разам з вучнямі вызначае паказчыкі, па якіх гэтая работа будзе ацэньвацца, напрыклад: адпаведнасць узору, адсутнасць памылак і іншыя. Паказчыкаў не павінна быць шмат, паколькі для кожнага з іх неабходна асобная лінейка. Пачынаць навучанне трэба з выкарыстання толькі аднаго паказчыка, дакладна сфармуляванага і зразумелага вучням. Пасля вызначэння паказчыка педагог прапануе самастойна праверыць сваю работу і ацаніць атрыманы вынік з выкарыстаннем лінейкі самаацэнкі. Вучні ацэньваюць работу і ставяць умоўны знак на лінейцы. Пры гэтым выконваецца нязменнае патрабаванне: самаацэнка вучня апераджае ацэнку педагога. Пасля таго як вучні ажыццявілі самаацэнку, педагог правярае работу і ставіць свой значок на лінейцы. Калі самаацэнка вучня і ацэнка педагога супадаюць, то значок вучня абводзіцца ў кружок; калі не супадаюць, педагог ставіць на лінейцы свой значок вышэй або ніжэй за значок вучня.

Для фіксацыі вынікаў кантрольна-ацэначнай дзейнасці можна выкарыстоўваць знакі «+», «–», «?». Калі работа выканана правільна, без памылак, ставіцца знак «+». Калі ў рабоце выяўлены памылкі, ставіцца знак «–». Калі, ацэньваючы сваю работу, вучань не ведае, правільна яна выканана ці не, сумняваецца, ёсць у рабоце памылкі ці не, ставіцца знак «?».

Для ажыццяўлення пераемнасці ў кантрольна-ацэначнай дзейнасці пры пераходзе да 10-бальнай сістэмы ацэнкі ў III класе неабходна працягнуць работу па фарміраванні адэкватнай самаацэнкі вучняў, пазнаёміць іх з крытэрыямі і паказчыкамі выстаўлення адзнак па ўсіх вучэбных прадметах, суправаджаць выстаўленне адзнак у балах слоўным каментарыем.

Рабочыя матэрыялы педагога для фіксацыі ступені засваення вучнямі вучэбнага матэрыялу могуць быць прадстаўлены ў выглядзе табліц на асобных аркушах або ў спецыяльных журналах, сшытках. Дапушчальная электронная форма фіксацыі вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў. Педагог самастойна вызначае форму вядзення сваіх рабочых запісаў і выбар умоўных знакаў.

Для ажыццяўлення кантролю і ацэнкі вынікаўвучэбнай дзейнасці кожнага вучня настаўнік вядзе сістэматычны ўлік засваення вучнямі ведаў, уменняў і навыкаў, якія ўнесены ў асноўныя патрабаванні вучэбнай праграмы па кожным вучэбным прадмеце. Форму і спосабы фіксацыі вучэбных дасягненняў вучняў настаўнік вызначае самастойна.

У рабочых матэрыялах можна выкарыстоўваць розныя ўмоўныя знакі:

«» – вучань добра ведае вучэбны матэрыял і можа прымяніць яго на практыцы. Гэтым знакам адзначаецца толькі трывалае засваенне вучэбнага матэрыялу, поўнасцю самастойная і беспамылковая работа вучня;

«+»– ведае, умее, правільна выконвае, але зрэдку дапускае адзінкавыя памылкі;

«±»– ведае, але недастаткова ўпэўнена; выконвае заданні з невялікай колькасцю памылак, гэта значыць у большай ступені матэрыял засвоены, але патрабуецца невялікая дапамога;

«» – выконвае некаторыя заданні, але дапускае вялікую колькасць памылак;

«–» – не валодае матэрыялам, пры выкананні заданняў практычна ва ўсіх выпадках робіць памылкі; і іншыя.

 

разгарнуць » / « згарнуць

Функцыянальная адукаванасць як інструмент фарміравання кампетэнцый. Падрыхтоўка да нацыянальнага даследавання якасці адукацыі

Сутнасць функцыянальнай адукаванасці заключаецца ў здольнасці вучня самастойна ажыццяўляць вучэбную дзейнасць і прымяняць набытыя веды, уменні і навыкі для вырашэння жыццёвых задач у розных сферах дзейнасці, зносін і сацыяльных адносін.

Такія веды, уменні і навыкі могуць быць набыты вучнямі, калі навучанне і выхаванне маюць дзейнасны характар, адукацыйны працэс арыентаваны на развіццё самастойнасці і адказнасці вучня за вынікі сваёй вучэбнай дзейнасці.

Самастойная падрыхтоўка вучняў да вучэбных заняткаў, выкананне заданняў, дадзеных настаўнікам у межах вучэбнай праграмы для выканання ў пазавучэбны час (далей – дамашняе заданне), ажыццяўляецца вучнямі ў хатніх і іншых умовах, у тым ліку ў лічбавым адукацыйным асяроддзі, і прадугледжвае выкананне заданняў у вуснай, пісьмовай, практычнай формах або іх спалучэнні з мэтай удасканалення, развіцця і практычнага прымянення прадметных ведаў і ўменняў, якія фарміруюцца ў ходзе вучэбных заняткаў, універсальных вучэбных дзеянняў і іх выкарыстання для вырашэння вучэбных, вучэбна-пазнавальных і вучэбна-практычных задач у адпаведнасці з асноўнымі патрабаваннямі да вынікаў вучэбнай дзейнасці вучняў, якія вызначаны ў вучэбнай праграме.Пры гэтым вызначэнне аб'ёму дамашніх заданняў ажыццяўляецца ў адпаведнасці з санітарна-эпідэміялагічнымі патрабаваннямі з улікам узроставых, псіхафізічных асаблівасцей, здольнасцей і інтарэсаў вучняў.

Індыкатарам якасці адукацыі ў частцы фарміравання функцыянальнай адукаванасці з'яўляецца нацыянальнае даследаванне якасці адукацыі (НДЯА), якое ставіць сабе за мэту праверку наяўнасці такіх ведаў, уменняў і навыкаў, якія могуць дапамагчы вучням у рэальных жыццёвых сітуацыях.

У лістападзе 2023 года плануецца правядзенне нацыянальнага даследавання якасці адукацыі (далей – НДЯА), у якім прымуць удзел вучні Х класа.

НДЯА накіравана на праверку функцыянальнай адукаванасці вучняў – здольнасці, якая забяспечвае эфектыўнае функцыянаванне чалавека ў розных сферах жыццядзейнасці.

Даследаванне ўключае выкананне дыягнастычнай работы(на працягу 90 хвілін), анкетаванне вучняў і педагагічных работнікаў. Кожны вучань (удзельнік НДЯА) атрымае варыянт дыягнастычнай работы, які змяшчае заданні па двух галінах функцыянальнай адукаванасці: чытацкай і матэматычнай або прыродазнаўчанавуковай і фінансавай.

Дыягнастычная работа будзе накіравана на праверку здольнасцей вучняў выкарыстоўваць атрыманы на вучэбных занятках досвед (засвоеныя веды, уменні, спосабы дзейнасці) для вырашэння жыццёвых праблем, змадэляваных у заданнях.

Актуальную інфармацыю аб падрыхтоўцы да даследавання можна знайсці на нацыянальным адукацыйным партале:https://adu.by/Галоўная / Нацыянальнае даследаванне якасці адукацыі (НДЯА).

Трэніровачныя варыянты дыягнастычнай работы будуць размешчаны ў пачатку 2023/2024 навучальнага года.

 

разгарнуць » / « згарнуць